Dizel ve Benzinli Araçların Nihayet Sonu Geldi.
İngiltere COP26 zirvesinde için yapılacak törende hibrit araçlarda da dahil olmak üzere fosil yakıt kullanan araçların satışını 2035 yılında yasaklanacağını duyuracağını açıkladı. Johnson duyuruyu Kasım'da Glasgow’da COP26 zirvesinin açılışında yapacağını ifade etti. Peki bütün bunlar neyi ifade ediyor? Dünya neden fosil yakıtlı araçları kullanmaktan vazgeçiyor.
Bugün dünyamızda lastik tekerlekli ulaşım ve taşımacılık sektörü neredeyse %95 oranında fosil yakıtlı araçları kullanmaktadır. EPA verilerine göre 2010 küresel sera gazı emisyonlarının %14'ü bu sektörden kaynaklanan sera gazı emisyonları öncelikle karayolu, demiryolu, hava ve deniz taşımacılığı için yakılan fosil yakıtları içermektedir. Dünyadaki ulaşım enerjisinin neredeyse tamamı %95 oranında petrol bazlı yakıtlardır. Bu yakıtlar ise büyük ölçüde benzin ve dizel olarak adlandırılmaktadır.
IPCC verilerine göre durum daha da ciddidir. IPCC verilerine göre ulaşım 2010 yılında küresel karbondioksit emisyonlarının yaklaşık% 23'ünü ve son kullanım enerji emisyonlarının %27'sini oluştururken, kentsel ulaşım son kullanım enerji tüketiminin yaklaşık %40'ını oluşturmaktadır.
Tüm bu verilere karşın 2020'de dünya ekonomisi ve hatta siyaseti fosil yakıtların kullanılması ile şekillenmektedir. Bütün dünya ekonomisinin fosil yakıtlardan yenilenebilir çevreci enerjiye dönüşmesi ekonomik dengelerin değişmesine neden olacağı açıkça görülmektedir. Ancak aşağıda sayılan faktörler devletleri fosil yakıtlı araçları kullanmaktan uzaklaşmak zorunda bırakmıştır:
1. Dünyada süratle artan kanser oranı
2. Fosil yakıtlı araçların insan sağlığına kanser dışında kalan çok boyutlu olumsuz etkileri
3. Şehirlerde ve hatta kırsal alanlarda hava kirliliği problemleri
4. Fosil yakıtlı araçların iklim değişikliğine olumsuz etkisi
5. Şehirlerde gürültü kirliliği
6. Fosil yakıtların pahalı elde edilmesi
7. Fosil yakıtlı araçların pahalı bakım masrafları
8. Fosil yakıtların sürdürülebilirliğinin olmaması
9. Fosil yakıt kullanan motorların aslında verimsiz enerji kullanıyor olması
10. Devletler için artan ve sürdürülebilir olmayan sosyal güvenlik ve sağlık harcamaları
11. Fosil yakıtların çıkartılmasından kaynaklanan büyük çevre felaketleri
12. Madencilik ve sondaj işlemlerinin çevreye verdiği büyük olumsuz etki
13. Fosil yakıtların su kaynaklarını kirletmesi ve hatta yok etmesi
14. Fosil yakıtların canlı hayatını yok etmesi
Fosil yakıtlı araçların kullanılması sürdürülebilir değildir ve 10 yıl içinde neredeyse tüm dünya fosil yakıtlı araç kullanmayı terk edecektir. Gelecek kuşaklar dizel ve benzinli araçları kullandığımız için bizim içinde bulunduğumuz kuşağa öfke duyacaklardır.
Fosil yakıtlı araçlar dünyadaki sera gazı emisyonlarından ve dolaylı olarak küresel ısınma ve iklim değişikliğinden en az %20 oranında sorumludur. Şehirlerdeki sera gazı emisyonlarının ise yaklaşık olarak %40'ı fosil yakıtlı araçlardan kaynaklanmaktadır. Üstelik araçlardan çıkan zehirli gazlar sadece iklimi değiştirmemekte insan sağlığını da önemli oranda etkilemektedir. Karbondioksit (CO2), Karbon monoksit (CO), Azot oksitler (NOx), Sülfür dioksit (SO2), Hidrokarbonlar (HC), Benzen (C6H6) ve diğer Partiküller insanların ve canlıların sağlığını olumsuz etkilemektedir. Aşağıda özet olarak bu gazların ve partiküllerin etkileri belirtilmiştir:
Karbondioksit (CO2) iklim değişikliğine büyük katkıda bulunan bir faktör olduğu düşünülen bir sera gazıdır. Teknik olarak toksik olmamasına rağmen, aşırı hacimler okyanus asitlenmesine katkıda bulunur.
Karbon monoksit (CO) görünmez gaz, yakıtın eksik yanmasının bir sonucudur ve insanlar için çok toksiktir. Modern motorların çoğu verimli yanma süreçleri sayesinde sadece küçük miktarlarda üretirler, ancak eski motorlar daha büyük suçlulardır.
Azot oksitler (NOx) azot oksitler herhangi bir yanma işleminde üretilir. Oldukça reaktiftirler ve diğer havadaki kimyasallarla temas ettiklerinde dumanlara katkıda bulunabilirler. Bazı üreticiler ünlü NOx testlerini aldattı.
Sülfür dioksit (SO2) yanmış kibritler gibi kokan ve benzin ve dizelleri rafine etmek için kullanılan ham yağda doğal olarak oluşan şeffaf bir gazdır. Yandığında asit oluşturur, motor korozyonuna ve buğulanmasına neden olur.
Hidrokarbonlar (HC) eksik yanma nedeniyle egzozlardan yanmamış yakıt olarak kaçar. Benzin istasyonunda doldurduğunuzda yakıt deposundan ve nozuldan da buharlaşırlar.
Benzen (C6H6) doğal olarak benzin ve dizelde çok az miktarda bulunur ve ayrıca araç egzozlarından yanmamış yakıt olarak yayılır. Benzen kanserojen bir maddedir ve yüksek inhalasyon seviyeleri insan sağlığına ciddi zarar verebilir.
Partikülleri, büyük oranda dizel motorlar, partikül madde olarak bilinen siyah kurum ve metalin havadaki partiküller şeklinde yayar. Modern otomobiller, bu zararlı parçacıkların atmosfere pompalanmasını önlemek için dizel partikül filtreleri (DPF) ile donatılmıştır. Ancak bunlar sürekli devrede değildir ve genellikle araç sahipleri bu filitreleri değiştirmemektedir.
Yeşil Bina Hareketi ve Fosil Yakıtlı Araçlar
Yeşil bina hareketi bina ve çevresine bütüncül bir yaklaşımda bakmaktadır. Çevre açısından da doğru olan tüm bina ve yerleşim yeri projelerine bütüncül açıdan bakılmasıdır. Bina ve dalaylı enerji tüketimi ulaşımı da kapsamaktadır. Yeşil binalar bina ile ilgili ulaşım problematiğine binanın inşaatındaki ve hatta eski binanın yıkımındaki ulaşım emisyonlarından itibaren bakarlar.
LEED Yeşil Bina Sertifikası yeşil binalarda ulaşıma çok boyutlu olarak baklamaktadır. Bu bakış açısı yapının ulaşım kaynaklı emisyonları azaltmasına ve hatta sıfırlamasına imkan vermektedir. Yeşil bina ve yeşil kentsel ulaşım birbirini tamamalayan planlama olgularıdır.
Yapı Malzemelerinin Gömülü Karbon Hesabı İçinde Ulaşım Emisyonları
İnşaat Yıkım ve Nakliye Emisyonları
Leed Yerleşim Yeri Sertifikalı Alanlar
Hassas Arazilerin Korunması
Yüksek Öncelikli Alanlar (Bina yer seçimi ulaşım emisyonlarını etkilemektedir)
Çevreleyen Alanların Yoğunluğu Ve Farklı Kullanımlar
Kaliteli Ulaşıma Erişim
Bisiklet Faaliyetleri
Otopark Alanlarını Azaltmak
Yeşil Araçlar
Comments